Ka San Haɗarin Jijjiga Yara?
Daga cikin matsalolin da yara, musamman 'yan ƙasa da shekara biyu ke fuskanta yayin raino akwai matsalar nan da ake kira da 'Shaken Baby Syndrome' a turance. Wannan matsala ce da yara ke fuskanta yayin jijjigawa a ƙoƙarin lallashin su yayin da suke kuka ko kuma yayin yi musu wasa. Yara sun fi fuskantar wannan ƙalubale ne musamman yayin da suke hannun masu raino ko kuma iyayensu maza.
Jijjiga yara na da gagarumar illa ga ƙwaƙwalwa, wani lokacin ma na iya sanadiya mutuwar yaro.
Kamar yadda aka sani, wuya ne ke ɗauke da kai, kuma tsaiwa ko daidaituwar kai ya dogara ne ga ƙwarin tsokokin wuya. Tsokokin wuyan yara 'yan ƙasa da shekara biyu kuwa ba su gama yin ƙwarin da zai iya riƙe kan sosai ba, musamman yayin jijjiga su. Saboda haka, jijjiga su na iya yin lahani ga ƙwaƙwalwarsu, da kuma janyo mummunan rauni ga wuya wanda na iya shafar laka.
Daga cikin matsalolin da ke biyo bayan jijjiga yaro akwai:
1. Ɓallewar jijiyoyin jini a cikin kai.
2. Bugun ƙwaƙwalwa, idan ƙwaƙwalwa ta bugu da ƙoƙon kai daga ciki.
3. Takura ƙwaƙwalwa; yayin da jini ya taru a gefe ko kewayen ƙwaƙwalwa zai takura ko matse ƙwaƙwalwar ne.
4. Katsewar iskar oksijin zuwa ƙwaƙwalwa, saboda numfashinsu na ɗaukewa yayin jijjiga su.
5. Lahani /rauni ga laka.
6. Karayar ƙoƙon kai idan aka buga kan yaro da bango, kujera, daɓe da suransu yayin jijjiga su, hakan kuma zai iya janyo karaya a ƙoƙon kai.
Akwai buƙatar iyaye da su sake lura saboda wannan matsala ba a gane ta afku a zahiri saboda ƙwaƙwalwa take shafa. Sai dai, yaron da ya fuskanci jijjigawa sosai na iya nuna wasu alamu da zarar an jijjiga shi zuwa awanni shida.
Alamun sun haɗa da:
1. Fita daga hayyaci
2. Amai
3. Suma
4. Ƙin karɓar abinci/abinsha
5. Kakkafewar jiki ko jijjiga irin ta masu farfaɗiya
6. Numfashi ƙasa-ƙasa ko kuma riƙicewar salon numfashi.
Ana sa ran warkewar yaron da ya samu wannan matsala ne gwargwadon girman raunin da ya afku a ƙwaƙwalwar.
Matsalolin da ke biyo baya sun haɗa da:
1. Sh